شهرستان سراب | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | آذربایجان شرقی |
مرکز | سراب (شهر) |
سال شهرستان شدن | ۱۳۲۷[۱] |
مردم | |
جمعیت | ۱۳۲٬۰۹۴ نفر[۲] |
زبانهای گفتاری | ترکی آذربایجانی |
مذهب | شیعه |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۳٬۴۵۲ کیلومتر مربع |
دادههای دیگر | |
پیششماره تلفنی | ۰۴۳۱ |
شهرستان سراب به مرکزیت شهر سراب در استان آذربایجان شرقی ایران قرار دارد.
محتویات |
شهرستان سراب تا سال۱۳۲۴از بخشهای تابعه تبریز بوده اما در این سال به شهرستان درجه ۳ و۷دهستان و۱۸۰آبادی تبدیل شدو بعدها دهستان بزقوش (شهرستان میانه)از آن جدا شدهاست.سراب چون در کنار سراورود ساخته شده آن را سراو یا سراب نام نهاده اند. منطقه سراب از جمله مناطقی است که از دیرباز مسکونی بوده است. وجود کتیبه اورارتویی، تپه های باستانی و معابد سنگی در حومه این شهر نشان گر قدمت تاریخی منطقه است. سراب در دوره امپراتوری اورارتویی از جمله مناطق دارای تمدن شهر نشینی بود. حتی پاره ای از محققین و باستان شناسان بر این باورند که قبور پراکنده در اطراف و اکناف شهر سراب، قدمتی بیش از سنگ نبشته های اورارتویی دارند. آثار به جای مانده از فتوحات حکمرانان اورارتویی قدمت تاریخی این منطقه را به سال های 685-730 ق. م می رساند. مراکز تمدن عهد باستان، معمولا پس از ویرانی و انهدام در اثر حملات دشمنان، دوباره بازسازیی نمی شد، اما شهر سراب بعد از شکست اورارتوها، در دوران حکمرانی پارت ها نیز از رونق کافی برخوردار شد و مورد توجه حکم رانان پارتی بود. وجود تپه های باستانی، تل ها و سفالینه های کشف شده در منطقه، شاهد این مدعا است. در منطقه سراب آثار متعددی از جمله معابد سنگی، قلاع و یک چهار طاقی متعلق به دوران تمدن ساسانی بر جای مانده که مبین اهمیت آن، در دوره ساسانی است. مردم سراب در سال ۲۲ هجری بعد از از فتح اعراب به دین اسلام گرویدند. ناصرخسرو قبادیانی نیز در سفرنامهی خوداز سراب یاد کرده و عرض و طول آن را که با قدم سنجیده، قید کرده است.
سراب در حملهی مغول به سال ۶۱۷ هجری آسیب فراوان دید. قتل وغارت مغولان این شهررا ویران کردو جنگ شاه عباس و خلیل پاشادر صحرای سراب رخ دادهاست. در سال۱۰۳۴هجری قمری بیماری وبا جان گروه کثیری از مردم سراب را گرفت. در سال ۱۲۰۵هجری قمری به دستورآقامحمدخان قاجار سراب را ویران کردند. در سال ۱۲۴۲ هجری قمری نیز فتحعلی شاه مدتی برای تدارک جنگ با روس درسراب به سر برد.
بنا به اقوالی صادق خان شقاقی از روستای اشوشان (اسبفروشان؟) که در قلعهی بیجند شهرستان سراب مستقر بود پس از مرگ آقا محمد خان از برای فتح ایران برآمد تا قزوین را فتح کرد ولی در قزوین از فتحعلی شاه قاجار شکست خورد. صادقخان بیگلربیگی سراب و (همزمان با نادرشاه افشار، و فتحعلی خان قاجار پدربزرگ فتحعلی شاه قاجار) از سرداران سلطان حسین خان صفوی بود.
شهرستان سراب با مساحت ۳۵۶۰کیلومترمربع درجنوب شرقی استان آذربایجان شرقی واقع گردیدهاست.این شهرستان ازشمال به شهرستانهای مشکین شهروهریس - ازشرق به استان اردبیل - ازجنوب به شهرستان میانه و ازغرب به شهرستان بستان آباد محدوداست. ارتفاع این شهرستان از سطح دریا ۱۶۵۰متر میباشد.مساحت شهرستان سراب ۶/۷درصدکل مساحت استان راتشکیل میدهدکه ازاین لحاظ دررده ششم قرار دارد. براساس آخرین تقسیمات کشوری دارای دوبخش (مرکزی ومهربان) ۹ دهستان و۴ نقطه شهری به نامهای سراب- مهربان- شربیان ودوزدوزان میباشد.تعدادآبادیهای دارای سکنه شهرستان ۱۲۸می باشد.
شهرستان سراب به واسطهی قرار گرفتن مابین دو رشته کوه بزقوش در جنوب و ارتفاعات سبلان در شمال دارای آب و هوایی سرد و کوهستانی است که در تابستان معتدل و در زمستانها دارای آب و هوای سرد است. سراب یکی از نقاط سردسیر کشور به شمار میرود. تعداد روزهای یخبندان در سراب به طور متوسط۱۵۰ تا ۱۴۸ روز در سال است. مقدار بارندهگی سالانه از ۲۵۰ میلیمتر در نقاط پست تا ۴۸۰ میلیمتر در ارتفاعات متغیر است. محدودهی شهرستان سراب به جز در قسمتی کوچک از منتهیالیه شرق خود که آبخیز اصلی رودخانهی آجیچای است، نزولات جوی جاری شده در سطح این شهرستان از طریق ۱۰ شاخهی اصلی به سمت آجیچای سرازیر و توسط آن از منطقه خارج میشود.مهمترین رودخانههای جاری در منطقه عبارتنداز سوین، آغمیون، پسلر، و تاجیار که از دامنههای سبلان سرچشمه میگیرند واز شمال به جنوب جریان مییابند و رودخانه وانقچای از کوههای بزقوش سرچشمه گرفته و در جنوب سراب با پیوستن به سایر رودخانهها، آجیچای را تشکیل میدهد و در منطقهی مهربان، رودخانهی ارزنق به آنها ملحق میشود. رویهمرفته شهرستان سراب یکی از مناطق نسبتاً پرآب استان آذربایجان شرقی به شمار میرود و علاوه بر آبهای سطحالارضی تعداد ۱۳۵ [؟] حلقه چشمه و قنات نیز در منطقه وجود دارد. باید متذکر شد به دلیل خشکسالی سالهای اخیر، تعدادی از این چشمهها و قناتها خشک شدهاند. بالغ بر ۱۸۰۰ حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق نیز در سطح شهرستان وجود دارد که در فصل برداشت آب (فصل زراعی) جمعا ۱۶۸ میلیون مترمکعب آب از منابع زیرزمینی دراین شهرستان برای مصرف در امر کشاورزی برداشت میشود. به لحاظ وقوع خشکسالی در برخی نقاط، ارتفاع آبهای زیرزمینی حتی تا۲۰ متر کاهش یافته است.
این شهرستان با زمین هموار و حاصلخیز از نظر کشاورزی مستعد است. کشت محصولات کشاورزی زیر از عمومیت بیشتری برخوردار است. گندم، سیب زمینی، سبزیجات، حبوبات و باغهای سیب، گلابی، گردو و زردآلو از شهرت خاصی برخوردار است.
جمعیت شهرستان سراب بر اساس آمارگیری نفوس و مسکن سال ۷۵ بالغ بر ۱۴۸۸۳۱ نفر است که تعداد ۵۵۰۲۵ نفر یعنی ۳۷٪ در نقاط شهری و ۹۲۷۰۷ یعنی ۶۳٪ در نقاط روستایی ساکن بودهانداما بر اساس توزیع کالابرگ مرحلهی یازدهم تعداد جمعیت شهرستان ۱۴۷۷۱۳ نفر بوده است.[نیازمند منبع] بر اساس آمار سال ۸۵ جمعیت سراب برابر ۱۳۲۰۹۴ نفر بوده است. مرجع
مردم این شهرستان به ترکی آذربایجانی سخن میگویند.
دهستان فرکوش
شهرها: سراب
شهرها: مهربان، شربیان، اسبفروشان و دوزدوزان و داراب
سَراب خیال و تصویر آب یا آبادی یا واحهای است که در بیابان به چشم شخص میآید. اغلب در جادههای آسفالته مستقیم یا در بیابانها، منظره آب یا برکهای دیده میشود. که وقتی به سوی آن حرکت می کنیم، آن هم با همان سرعت و در همان جهت پیش می رود، یا وقتی نزدیکش می شویم، از نظر محو می گردد. این منظره سراب است. سراب یک فریب طبیعت است. که در شرایط معین جوی چشم ما را دچار خطای دید میکند
محتویات |
علت پیدایش سراب این است که در روزهای گرم، پرتوهای خورشید که به سطح زمین می رسند، آن را گرم می کنند. لایههای هوایی که نزدیک سطح زمین قرار دارند، نسبت به لایههای بالایی، گرمتر و در نتیجه رقیقتر می شوند. حال پرتوهای خورشید برای رسیدن به سطح زمین باید از محیط غلیظ وارد محیط رقیق شوند، لذا پرتوهای شکست مربوط به آنها از خط عمود دورتر می شوند. زمانی که پرتوهای تابشی خورشید به زاویه حد می رسند. دیگر وارد لایه رقیق نخواهند شد. در نتیجه بازتابش داخلی کلی رخ داده و این پرتوها به سمت بالا برمی گردند. پرتوهای بازتابی ضمن برخورد با ذرات هوا، رنگ آبی را بیش از سایر رنگها پراکنده کرده و موجب می شوند، که ناظر رنگ آبی را روی سطح زمین ببیند. و تصور کند که آنجا برکه ای وجود دارد. به بیان ساده تر لایه هوا مانند آینه عمل کرده و آسمان را در خود منعکس میکند و آن را به شکل برکه آبی در برابردیدگان ما هویدا می سازد. در این هنگام است که با یک سراب روبرو می شویم. در زمین هایی که بطرف بالا شیب دارند، پرتوهای بازتابی بیشتری به ما می رسد و احتمال رویت سراب افزایش می یابد. هنگامی که خورشید با حرارت بتابد به دلیل گرما میزان غلظت هوا در لایههای نزدیک به زمین تغییر میکند. در نتیجه شکست نور ایجاد میشود که این شکست طبقهای است و در پایان به زاویه حد شکست (i c) میرسد و دوباره بر میگردد، در نتیجه تصویر مجازی آسمان بر اثر این جابجایی بر روی زمین تشکیل میشود که به علت تشابه رنگ آسمان و آب تصور میشود که آن پایین انعکاس آب است.
سراب در دریا نیزبصورت معکوس دیده می شود. البته این در جایی است که هوای مجاور آب، سرد بوده و در بالای آن نیز هوای گرمی قرار گرفته باشد، آنگاه کشتیهایی که از دور می آیند و در پشت افق پنهانند، بوسیله این هوای گرم طوری منعکس می شوند. که ما آنها را در آسمان شناور می بینیم. یکی از سرابهای معروف در جزیره سیسیل در تنگه مسینا رخ می دهد. در شرایط جوی مذ کور شهر مسینا در آسمان منعکس میشود و افرادی که در آبهای تنگه مجاور کشتیرانی می کنند، این شهر را درهوا شناور می بینند. ایتالیاییها نام این سراب را فاتامورگانا گذاشته اند، زیرا گمان می کنند که جنی به نام مورگان آن را پدید آورده است
با وجود پیشرفتهای زیادی در زمینه کیهانشناسی، معمایی که هنوز هم حل نشده، مقدار چگالی ماده موجود در جهان است. چون قسمت نامشخصی از ماده بصورت نامرئی است، امکان دستیابی به مقدار آن برای اخترشناسان تقریبا غیر ممکن است. ولی اخیرا آنها پدیده تازهای کشف کردهاند که نوید روشن کردن بسیاری پرسشها را پیرامون مقدار تام ماده مرئی و نامرئی در کائنات و پراکندگی آن را در فضا به ما میدهد. این کشف عبارتست از پدیده سرابهای جاذبهای.
"سرابهای جاذبهای" زمانی حاصل میشوند که دو ستاره یا بیشتر که در فاصلههای متفاوتی از زمین واقع شدهاند، بصورت کامل با کره زمین روی یک خط قرار گیرند و بنظر برسد که در آسمان باهم برخورد کردهاند. روشنایی دورترین ستاره برای رسیدن به ما باید از میدان گرانشی نزدیکترین ستاره بگذرد و در این عبور منحرف میشود. این انحراف روشنایی یک تغییر شکل و حتی نوعی تکثیر تصویر از ستاره پدید میآورد
آلبرت انیشتین در سال ۱۹۳۶ با استفاده از نسبیت عمومی نشان داد که اگر از دید ناظر رصد کننده، دو ستاره با کره زمین روی یک خط قرار گیرند، دورترین ستاره علاوه بر تصویر عادی خود که یک نقطه است، تصویر دیگری به شکل یک حلقه نورانی در اطراف آن نقطه روشن، پیدا خواهد کرد. این حلقه نورانی، نوعی سراب کیهانی و نوعی توهم بصری است زیرا در عالم حقیقت وجود ندارد. آلبرت انیشتین همخط شدن دو ستاره با زمین را امری بسیار غیر محتمل میدانست و این پدیده را فقط بصورت تئوری ارایه داده بود.
در پدیده سراب کیهانی، ستاره نزدیکتر که قوه جاذبه آن، روشنایی ستاره دورتر را منحرف میکند، "عدسی جاذبهای" نامیده میشود. این ستاره مانند عدسی عینک، روشنایی ستاره را منحرف میکند تا سراب جاذبهای را پدید آورد. یک سال بعد از ارایه نظریه آلبرت انیشتین ، "فریتز زوایکی" همان کسی که موضوع ماده نامرئی را مطرح کرد با قبول تئوری آلبرت انیشتین، به جای ستاره ها، کهکشانها و انبوههای کهکشانی را به عنوان عدسی گرانشی پیشنهاد کرد.
۴۲ سال بعد از ارائه این نظریات، در سال ۱۹۷۹ یک جفت کویزار اجسام ستاره مانند بسیار دور کشف شد که خیلی به هم نزدیک و شبیه بودند. فیزیکدانان بر این اعتقاد شدند که این شباهت حیرت انگیز حاصل تصادف نیست، یکی از این کویزارها می تواند سراب گرانشی کویزار دیگری باشد. ولی در این مورد می باید عدسی گرانشی آن را هم کشف می کردند. پس از رصدهای دقیق، کهکشانی کشف شد که روی یکی از کویزارها قرار گرفته بود. بدین ترتیب نخستین سراب کیهانی کشف شد. در آنچه دیده می شد، یک کویزار بیش نبود، و کهکشانی که بین این کویزار و زمین بصورت هم خط واقع شده بود، به عنوان عدسی گرانشی عمل کرده و دومین کویزار را بصورت سراب پدید آورده بود. پس از آن سرابهای دیگری نیز کشف شد. حتی حلقههای نورانی که آلبرت اینشتین پیش بینی کرده بود، در جهت انبوههای کهکشانی دیده شدند.
یک سراب کیهانی، حاصل و نتیجه تداخل عمل پیچیده میان روشنایی یک جسم نورانی سماوی ستاره، کویزار، کهکشان یا انبوه کهکشانها) و میدان گرانشی یک عدسی گرانشی است. میدان جاذبه به توده تمام ماده (مرئی یا نامرئی) و تقسیم پراکندگی فضایی آن در عدسی بستگی دارد. از طرف دیگر، مسیر روشنایی نیز تحت تاثیر میدان جاذبه گرانشی تمام مواد بین کهکشانی )مرئی یا نامرئی) است و تقسیم پراکندگی فضایی آن در عدسی بستگی دارد. از طرف دیگر، مسیر روشنایی نیز تحت تاثیر میدان جاذبه گرانشی تمام مواد بین کهکشانی (مرئی یا نامرئی) است که میتواند میان جسم نورانی و عدسی و میان عدسی و زمین وجود داشته باشد. بنابراین سرابهای کیهانی قادرند مارا نه تنها در مورد توده نامرئی در عدسیها، بلکه درباره فضای میان کهکشانی نیز آگاه سازند. لی یافتن سرابهای کیهانی کار آسانی نیست و مقدار سرابهایی که تا کنون یافته شده انگشت شمار است. این کمیابی دلیل آنست که فضای میان کهکشانی نمی تواند پر از سیاهچالههای یک تکه توده دار (حدود یک میلیارد برابر توده خورشید) باشد. زیرا این سیاهچالهها عدسیهای گرانشی بسیار خوبی هستند. فیزیکدانها امیدوارند با کشف سرابهای کیهانی، بیشتر اسرار توده نامرئی کائنات را آشکار کنند.
بازی انلاین مربیگری | www.//myfc.ir |
بازی انلاین اواتار | www.gorz.ir |
بازی انلاین کشاورزی | www.my free farm.com |